Schulden vormen een groeiend probleem in onze samenleving. Niet alleen voor de schuldenaar, maar ook voor zijn omgeving. Een korte inleiding in oorzaken, gevolgen en aanpak.
Gevolgen voor omgeving
Schulden vormen niet alleen een probleem voor de schuldenaar, ook voor zijn omgeving, de schuldeiser en de maatschappij. Mensen met schulden participeren minder.
Werkgevers
Uit de Nibud-peiling onder werkgevers (Personeel met schulden 2017) blijkt dat 62% van de ondervraagde bedrijven werknemers heeft met financiële problemen. De kosten voor werkgevers lopen snel op. Zo wordt verlies aan productiviteit van de werknemer op minimaal 20% geschat, het verwerken van een loonbeslag kost een drie uur en het ziekteverzuim bij werknemers met financiële problemen wordt geschat op zeven dagen per werknemer.
Gemeenten
Ook de kosten voor gemeenten lopen op door schuldenproblematiek. Als een gezin uit huis wordt gezet dan heeft de gemeente de kosten van de maatschappelijke opvang, maar ook instanties als maatschappelijk werk en jeugdzorg moeten in actie komen.
32 %
van de Nederlandse huishoudens heeft betalingsachterstanden
Bron: Rapport Financiële problemen 2018
Feiten en cijfers
Uit het onderzoek Financiële problemen blijkt dat 32% van de Nederlandse huishoudens het afgelopen jaar met een of meerdere betalingsachterstanden te maken heeft gehad. Uit dit onderzoek blijkt ook, dat het aantal huishoudens met betalingsproblemen nagenoeg gelijk is aan 2015, respectievelijk 22 en 21 procent.
Oorzaken
Er zijn verschillende mogelijkheden om schulden te categoriseren. Een veelgebruikte indeling is die van De Greef (1992).
- Overlevingsschulden: er zijn te weinig inkomsten in verhouding tot de vaste lasten.
- Overbestedingsschulden: er zijn voldoende inkomsten maar er wordt naar verhouding te veel uitgegeven.
- Aanpassingsschulden: er vindt een verandering in de levensomstandigheden plaats, vaak met als gevolg plotselinge inkomensdaling. Deze daling zorgt voor schulden.
- Compensatieschulden: overbesteding, als gevolg van compensatiegedrag.
Een andere bekende indeling is die van Boorsma e.a. (1994):
- Budgettaire redenen, zoals ontslag, stoppen met overwerk, pensioen, maar ook slecht financieel beheer.
- Verandering in levensfase, zoals het krijgen van een kind, een echtscheiding of het overlijden van de partner.
- Psychosociale problemen, zoals gebrek aan weerbaarheid en compensatiegedrag, maar ook verslavingen.
Financieel gedrag
In het werkveld is steeds vaker aandacht voor de rol die gedrag speelt bij financiële problemen. Schulden ontstaan vaak door een combinatie van verschillende oorzaken. Dat kunnen gebeurtenissen zijn, maar kennis, vaardigheden en het gedrag van de schuldenaar zijn ook bepalend. Niet iedereen met een laag inkomen of een terugval in inkomen krijgt tenslotte te maken met financiële problemen.
Herkenbaar artikel? SchuldHulpMaatje Zaanstad kan je ondersteunen
Zeker als je in de schulden zit, heb je iemand nodig die in je gelooft en je helpt. Iemand die zonder te oordelen met je aan de slag gaat om financieel weer orde op zaken te stellen. Onze maatjes doen dat!
De schuldhulpmaatjes werken op vrijwillige basis. Zij bieden u gratis deskundig advies in het gezond houden van uw financiële huishouding.
Daar waar schulden zijn helpen zij u bij het zoeken naar een oplossing of naar de juiste vorm van hulp.
zij nemen uw financiële administratie niet over. Zij ondersteunen u, zodat u dit op termijn zelf kunt uitvoeren.
De vrijwilligers van SchuldHulpMaatje Zaanstad helpen iedereen die dat nodig heeft, kosteloos